Cykl miesiączkowy - czyli co dzieje się w naszym organizmie?

Cykl miesiączkowy zwykle trwa 28 dni. Różnice w długości jego trwania mieszczące się w zakresie 3 dni uważane są za zjawisko fizjologiczne. W środkowej fazie tj. najczęściej między 12 a 14 dniem następuje owulacja. Regulacja cyklu następuje poprzez różne stężenia estrogenów (pierwsza połowa cyklu) i progesteronu (istotny w drugiej połowie cyklu).

Wyróżnia się 3 fazy cyklu:

• folikularną,
• owulacyjną,
• lutealną.

Prawidłowy cykl miesiączkowy ma początek w pierwszym dniu krwawienia. Hormon folikulotropowy (FSH) wydzielany przez przedni płat przysadki pobudza jajniki do wytwarzania estrogenu oraz rozwój pęcherzyków w jajnikach. Estrogen pobudza wzrost błony śluzowej jamy macicy. W połowie cyklu dochodzi do jajeczkowania (owulacji). Następuje wzrost stężenia hormonu luteinizującego (LH) i rozpoczęcie owulacji. Dojrzały pęcherzyk pęka, zaś komórka jajowa jest przejmowana przez jajowód. Gotowa do zapłodnienia komórka jajowa transportowana jest do macicy. Pod wpływem estrogenów błona śluzowa macicy przygotowuje się do zagnieżdżenia zapłodnionej komórki jajowej. W drugiej połowie cyklu hormonem dominującym jest progesteron produkowany przez ciałko żółte powstałe po pęknięciu pęcherzyka. Odpowiada on za zagnieżdżenie zapłodnionej komórki jajowej i przygotowuje organizm kobiety do ewentualnej ciąży. Komórka jajowa zaczyna się wtedy dzielić i zygota wytwarza hormon gonadotropinę kosmówkową. Sprawia on, iż ciałko żółte dalej produkuje progesteron. W przypadku braku zapłodnienia ciałko żółte obumiera i zanika, stężenie progesteronu maleje, błona śluzowa macicy ulega złuszczeniu i dochodzi do krwawienia menstruacyjnego.

Za prawidłowość zmian w jajniku i błonie śluzowej w cyklu miesięcznym odpowiada oś podwzgórze- przysadka- jajnik. Funkcjonowanie tej osi polega na wzajemnych interakcjach związanych z produkcją i wydzielaniem hormonów. Nieprawidłowości w syntezie lub uwalnianiu hormonów na którymkolwiek szczeblu (podwzgórzowym, przysadkowym lub obwodowym) skutkują zaburzeniem równowagi hormonalnej całego organizmu.